Czym jest holding i jak działa?

W polskim prawie wyróżnia się kilka struktur w jakich mogą działać podmioty gospodarcze. Jednym z nich jest holding. Choć w mediach często jest poruszany ich wątek, tak mało kto w pełni rozumie te zagadnienie. Dlatego powstał niniejszy artykuł, który ma na celu po krótce wyjaśnić i przedstawić charakterystykę grup spółek powiązanych kapitałowo tworzących tzw. holdingi.

Czym jest holding?

Holding jest organizacją, w której skład wchodzą podmioty gospodarcze będące samodzielne pod względem prawnym, ale pod względem finansowym uzależnione od spółki dominującej, czyli tzw. spółki matka. W celu określenia danej jednostki spółką dominującą musi ona posiadać znaczne udziały w podmiotach zależnych, żeby móc kontrolować jej działania oraz skład zarządu. Ideą holdingu jest zarządzanie i kontrolowanie jednostek zależnych przez jedną spółkę dominującą. Rozgrywa się to poprzez zależności kapitałowe lub personalne. Mówiąc inaczej, przy holdingu mamy do czynienia z kumulacją kapitału, która może następować przez przejęcia mniejszych firm bądź wyodrębnienie z danego przedsiębiorstwa kilka mniejszych, samodzielnych pod względem prawa, lecz uzależnionych ekonomicznie firm. Utworzenie takiego zgrupowania ma na celu realizację wspólnych założeń gospodarczych w oparciu o powiązania kapitałowe spółek wchodzących w skład grupy holdingowej.     

Istota struktury

W Polsce spółki holdingowe posiadają osobowość prawną niezależnie od tego czy jest spółką córką czy może spółką matką. Dzięki możliwościom podejmowania decyzji przez spółki dominujące, mamy do czynienia z organizacją o trwałych zależnościach i określonej hierarchii. Jednakże, nie wolno utożsamiać holdingów tylko z spółkami naczelnymi, gdyż holding tworzą co najmniej dwa podmioty prawno-gospodarcze, a więź, która ich łączy, stanowi istotę holdingu.

Holding – jakie są rodzaje?

W zależności od rodzaju działalności firm należących do holdingu oraz obszar na jakim one działają, wyróżnia się wiele kryteriów, na podstawie których dokonuje się klasyfikacji holdingów na konkretne rodzaje.

Ze względu na kryterium branżowe wyróżnić można m.in.:

  • Horyzontalny (poziomy, branżowy) – obejmuje firmy prowadzące działalność w tej samej dziedzinie;
  • Wertykalny (pionowy, kooperacyjny) – jednostki działające w takiej samej branży lub pochodzące
    z jednej gałęzi przemysłu, które są na różnych etapach procesu produkcji (np. rafineria
    i przedsiębiorstwa prowadzące stacje benzynowe);
  • Diagonalny (konglomeratowy) – składający się z spółek z różnych branż (np. fundusz inwestycyjny
    i doradztwo z zakresu finansów osobistych).

W oparciu o kryterium podmiotowe i przedmiotowe:

  • Podmiotowo jednolite (właściwe, czyste, monolityczne) – kategoryzujący spółki działające w taki sam sposób pod kątem prawnym i organizacyjnym;
  • Przedmiotowo jednolite – spółka matka, obok podstawowej działalności, równolegle rozwija dodatkową aktywność o tradycyjnym charakterze;
  • Mieszane podmiotowo – zgrupowanie uczestników prowadzące działalność o różnych formach organizacyjno-prawnych, czyli banki, fundacje, spółdzielnie, spółki cywilne i handlowe.

Posługując się kryterium względem terytorialnego zasięgu:

  • Krajowe – w skład grupy wchodzą podmioty funkcjonujące jedynie na obszarze tego samego państwa;
  • Zagraniczny – tworzony przez podmiot krajowy, ale w jej organizacji należą spółki córki funkcjonujące poza granicami danego państwa;
  • Międzynarodowy – tworzony przez duże, międzynarodowe korporacje, banki rozwijające działalność globalną. W celu nazwania holdingiem międzynarodowym musi posiadać co najmniej trzy podmioty z trzech różnych państw.

Ostatnim wyszczególnionym kryterium w literaturze naukowej jest charakter stosunku podległości między jednostkami:

  • Jawny – spółka matka posiada ponad połowę udziałów w nominalnej ich wartości;
  • Ukryty – do spółki podporządkowanej należą akcje innej spółki, która wchodzi w skład danego holdingu. Tym sposobem czyni ją zależną od siebie.

Przyczyny powstania

Zapoznając się z definicją pojęcia holding, warto się teraz przyjrzeć dlaczego one powstają. Przyczyn jest naprawdę wiele, a jednym z nich jest poprawa skuteczności zarządzania zasobami ludzkimi i zwiększenie efektywności kierowania kapitałem finansowo-rzeczowym. Poprzez połączenie kilku spółek,
a w szczególności z tej samej branży, są one w stanie rywalizować z największymi podmiotami w sektorze. Dodatkowo, holdingi zmniejszają zdecydowanie koszty związane z produkcja towarów i świadczonych usług dzięki wykorzystaniu wewnętrznego systemu cen transferowych, ale również rozszerzają i dywersyfikują swoją działalność, co może mieć istotny wpływ dla zredukowania ryzyka związanego z ograniczonym popytem. Co więcej, taka forma działalności umożliwia różnicowanie ryzyka gospodarczego – oferowany asortyment oraz rynek odbiorców i dostawców ulega rozszerzeniu.

Jakie są wady i zalety powstawania holdingów?

Opisywana forma struktury biznesowej oferuje wiele korzyści przedsiębiorcom. Wynika to przede wszystkim z istoty powiązań pomiędzy spółkami, które bazują na silnej kooperacji między sobą. W związku z tym, rośnie poczucie odpowiedzialności za wyniki finansowe spółek zależnych. Ponadto, ograniczone są niekorzystne skutki wynikające z próby podjęcia działalności w obszarach, które charakteryzują się wysokim ryzykiem. Wydzielając samodzielny podmiot, spółka matka ogranicza swoje ryzyko wyłącznie do utraty wysokości udziałów w kapitale zakładowym spółki zależnej. Jednakże, organizacje holdingowe posiadają także istotne wady, o których warto wiedzieć przed podjęciem decyzji o utworzeniu takiego instytutu. Między innymi na zarządzie spoczywa obowiązek nadzoru w zakresie obiegu informacji, ponieważ błędy lub niedopatrzenia mogą spowodować utratę koordynacji między spółkami. Poza tym występuje obawa o nadmiernym wpływaniu na spółki zależne przez podmiot dominujący oraz nieuwzględnianiu interesów wybranych podmiotów zależnych w strategię całej organizacji jaką jest holding.

Podsumowując, holding jest złożoną strukturą organizacyjną, który ze względu na oferowane korzyści, jest coraz częściej spotykany. Jednakże, przenoszenie kapitału z jednej spółki do drugiej powoduje konieczność dokumentacji podatkowej oraz stosowania cen transferowych. Ze względu na skomplikowany oraz rozbudowany charakter, zaleca się skorzystać z pomocy ekspertów. Wyspecjalizowani i doświadczeni opiniodawcy w profesjonalny sposób wspomogą w opracowaniu kompleksowej polityki cen transferowych. Jednym z takich miejsc jest CMT Advisory charakteryzujące się w doradztwie w obszarze identyfikacji podmiotów i transakcji powiązanych.

Więcej o cenach transferowych przeczytamy na stronie CMT Advisory: https://cmt-advisory.pl/co-robimy/ceny-transferowe/

Artykuł sponsorowany

0

Kategorie: Biznes,

Komentarze (0)